Đình thần Dĩ An - ngôi đình thứ ba của tỉnh Bình Dương được công nhận là Di tích cấp Quốc gia
Giới thiệu về đình Dĩ An ở thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương
Đình Dĩ An tọa lạc tại khu phố Nhị Đồng 1, phường Dĩ An, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Vào năm 2019, ngôi đình đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích cấp quốc gia (QĐ số 1185/QĐ-BVHTTDL ngày 28/3/2019). Đây cũng là ngôi đình thứ 3 ở Bình Dương ( sau đình Phú Long và đình Tân An) được công nhận là di tích cấp quốc gia.
Theo sử liệu ghi lại, ngôi đình này được gọi là miếu bởi ban đầu chỉ dựng tạm bằng tranh tre, nứa lá. Khoảng năm 1838, khi dân số nơi đây đông hơn, người ta chung tay xây dựng ngôi miếu thành đình thờ thần Thành Hoàng Bổn Cảnh (theo bản sắc phong của vua Tự Đức năm thứ 5 (1852) phong cho đình thần Dĩ An). Đình Dĩ An là nơi thờ Thành Hoàng cũng là nơi dân làng tổ chức hội hè, lễ bái hàng năm. Vào thời kỳ nhà Nguyễn, đình còn là nơi làm trụ sở hành chính của địa phương, là nơi làm việc của hương chức, hội tề.
Trải qua nhiều lần tu sửa, bảo quản, đình Dĩ An vẫn giữ được kiến trúc cũ, là nơi sinh hoạt tín ngưỡng dân gian cho người dân địa phương. Các lễ lớn của đình Dĩ An có thể kể đến như: Lễ Kỳ Bông (16/6 âm lịch) cầu cho mùa màng bội thu. Lễ Kỳ Yên (16/11 âm lịch) cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. Ngoài ra, vào ngày 10/3 âm lịch hàng năm, ở đây còn tổ chức lễ Giỗ tổ Hùng Vương rất trang nghiêm, thành kính với rất đông người đến bái vọng, hướng về đất tổ với tấm lòng ẩm thủy tri nguyên, luôn nhớ về tổ tiên, nguồn cội. Đặc biệt hơn, “Lễ hội Kỳ yên Đình Dĩ An” thuộc danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đã được Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định công bố vào ngày 2/2/2023. Đây là Di sản văn hóa Phi vật thể quốc gia thứ 5 của tỉnh Bình Dương đã được công bố.
Nếu có dịp đến thăm đình thần Dĩ An, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những nét đẹp xưa của đình làng Việt Nam nói chung và đình làng Nam bộ nói riêng. Cổng đình được xây theo kiểu cổng tam quan (một cửa chính và hai cửa phụ), mái bậc thang, mặt trong và mặt ngoài cổng được trang trí bởi nhiều đề tài hoa văn phong phú cùng những câu đối chữ Hán ở cột cổng đình. Bước qua khỏi cổng tam quan là một khuôn viên rộng lớn, với những cây cổ thụ quý hiếm có tuổi thọ trên trăm tuổi, như: sao, giá tỵ, gõ mật, cám, dầu... Trong khuôn viên đình còn có: miếu bà Ngũ Hành, đền Ngọc Hoàng, Sơn Quân, đền Mẫu, hữu Bạch Hổ, Thần Nông và bia mộ liệt sĩ... ẩn mình dưới những tán lá xanh tươi như tạo thêm vẻ yên tĩnh và linh thiêng cho đình. Phần thờ tự chính (đình thần) là một dãy nhà được thiết kế theo kiểu hình chữ nhật, gồm: võ ca, chánh điện, nhà khách và nhà túc.
TTXTDL - Huỳnh Trần Huy